If you want to read this article in English, see this link about the Pamir Highway Route.

De Pamir Mountains en de Pamir Highway in Tadzjikistan moeten op je bucketlist komen. Echt. Dit gebied is met geen woorden om te omschrijven en met geen foto’s te laten zien. Om hier tóch bij in de buurt te komen, vind je in deze blog meer informatie over de Pamir Mountains in Tadzjikistan en lees je alles over onze 8-daagse tour, de ideale reisroute, de kosten, fijne guesthouses en allerlei andere dingen die je moet weten om zo goed en voorbereid mogelijk deze Pamir Highway trip te doen. Zelf, of georganiseerd. Wij deden deze route tijdens onze reis door Tadzjikistan van 3 weken. Enjoy!

Waar liggen de Pamir Mountains en de Pamir Highway in Tadzjikistan?

De Pamir is een gebergte in Centraal-Azië. Het ligt voor het grootste gedeelte in het zuiden en oosten van Tadzjikistan, maar ook in het noordoosten van Afghanistan, het noorden van Pakistan en een klein deel in het westen van China. Een behoorlijk groot gebied dus. Wij hebben de Pamir Mountains en de Pamir Highway bezocht vanuit Tadzjikistan, wat de meeste reizigers doen, omdat je dan het grootste gedeelte ziet (en blijkbaar ook het mooiste gedeelte!). Een groot deel van de Pamir Highway vanuit Tadzjikistan gaat door de Wahkan vallei. Deze vallei ligt op de grens van Tadzjikistan en Afghanistan en is de mooiste vallei van heel Tadzjikistan als je het mij vraagt.

Hoe kom je bij de Pamir Highway vanuit Dushanbe?

Allereerst: zorg dat je in een internationaal hostel verblijft, waar je andere reizigers ontmoet. Wij verbleven in het Green House Hostel. Natuurlijk kun je ook alleen of met je reispartner naar de Pamir Highway gaan, maar dan zijn de kosten aanzienlijk hoger. Wij hebben de kosten van een driver + jeep gesplit met een ander koppel. Hieronder lees je wat wij kwijt waren qua kosten aan de Pamir Higway tour.

Mijn tip: rijd niet zelf over de Pamir Highway en regel al-tijd een chauffeur. Niet alleen vanwege de verschrikkelijk slechte wegen (die de Chinezen nu voor een deel aan het construeren zijn), maar ook omdat je verschillende militaire checks én politiesignalen krijgt. Voor ons geen probleem, omdat wij een lokale chauffeur hadden, maar we kwamen ook reizigers tegen die in de eerste 4 dagen al meer dan $300 moesten betalen voor onnodige extra’s bij zulke stops. Kies daarnaast écht voor je eigen veiligheid, voorkom onnodig tijdsverlies omdat je niet gewend bent om over zulke paden te rijden, regel een goede chauffeur die je ook meer kan vertellen over de omgeving én je naar de mooiste plekken brengt.

Hoeveel kost het om naar de Pamir Highway te gaan?

Je kunt het natuurlijk zo gek en goedkoop maken als je zelf wil, maar wat wij gedaan is hebben vrij ‘normaal’. Natuurlijk kun je erheen fietsen, hitchhiken of zelf rijden, maar wij kozen voor een jeep + chauffeur. Dit kostte ons $1550 voor 8 dagen. Voor de hele auto. Daar bovenop kwamen de kosten voor de guesthouses. Deze zaten per guesthouse tussen de $20-$25 per persoon, inclusief overnachting, ontbijt en diner. Het kan goedkoper, maar dan krijg je ook een minder goede guesthouses die minder schoon zijn (vertelde onze driver). Voor ons is de keuze dan makkelijk.

Wij deelden de auto met een heel gezellig Duits stel. Voor 8 dagen hebben wij $775 (voor 2) + $300 (guesthouses) betaald. Per persoon dus $537,50 per persoon voor 8 dagen, exclusief tip voor de chauffeur. De tip voor onze chauffeur was $100.

We hebben van tevoren boodschappen gedaan bij de supermarkt in Dushanbe voor extra snacks voor onderweg en wijn. Daarvoor betaalden we ongeveer €40 samen. Een fantastische prijs voor een fantastische 8-daagse Pamir Highway trip dus. Onderweg hadden we picknick lunch of stopten we ergens onderweg. Ook deze tips vind je in dit artikel.

De Wahkan vallei in Tadzjikistan met uitzicht op Afghanistan

Belangrijke informatie voor de Pamir Mountains en de Pamir Highway

• Je hebt een Pamir Mountain permit nodig, ook wel bekend als de GBAO permit. Dit kost je tussen de 50 en 100 somoni. De normale prijs is 50, maar dan moet je een paar dagen wachten op het permit. Het zou Tadzjikistan niet zijn als het ook nog verschilt wie je treft of je 70 of 100 (als je wacht) moet betalen. Wij moesten 70 betalen en kregen ons permit meteen mee.
• Je hebt je paspoort nodig. Wij werden meerdere keren op een dag gecontroleerd, dus stop je permit bij je paspoort en zorg dat je er ieder moment bij kunt (dus niet achterin een vakje in je grote backpack die achterin de jeep ligt).
• Vraag écht om een Engelse chauffeur. We zijn onderweg (vanwege stukken met de auto, (sh)it happens) bij een niet-Engels sprekende chauffeur ingedeeld, die nog niet eens kon uitleggen waar we naartoe gingen. Geen pretje als je 8 dagen (of zelfs meer) opgescheept zit met iemand waarmee je letterlijk geen woord kunt wisselen. Mijn tip: vraag of de chauffeur naar je hostel kan komen om de tour door te nemen. Dit bood onze chauffeur zelf aan en wij hadden meteen een goed gevoel. Wil je de gegevens van onze chauffeur? Laat dan een reactie achter onder deze blog, want ik heb zijn kaartje gekregen. More than happy to share it with you! 🙂
• Zorg voor genoeg cash onderweg. Wij hebben de tour en de guesthouses (inclusief ontbijt en avondeten) meteen betaald, maar onderweg wil je natuurlijk ook lunchen, extra water of snacks, of eventueel souvenirs kopen.
• Zorg voor hoogtezieketabletten, paracetamol, diarreeremmers. Op dag 4 was iedereen gehavend. Een deel vanwege hoogteziekte (vanwege een hike van boven de 4800 meter) en een deel vanwege vanwege maag-/darmproblemen (a.k.a. diarree).
• Koop genoeg snacks. Het eten is prima, maar afwisselend is het zeker niet en voor vegetariërs zoals ik is het menu vrij eentonig te noemen.

De ideale route door de Pamir Mountains en over de Pamir Highway

Het fijne van een chauffeur uit de regio is dat hij de mooiste plekjes kent (hoewel de heenweg gewoon één rechte weg is) met de leukste en fijnste guesthouses. Wij hoefden dus alleen maar te zitten, om ons heen te kijken en te genieten. De ideale reisroute door de Pamir Mountains in Tadzjikistan bestond voor ons uit 8 dagen.

Hieronder vind je een uitgebreid reisverslag van onze Pamir Highway trip. Liever de samenvatting lezen met alle tussenstops, guesthouses, hikes en andere tips? Die vind je onderaan dit artikel.

Dag 1: van Dushanbe naar Qul’ai Chump

Dag 1 begon meteen fantastisch zodra we Dushanbe verlieten (zonder pijn in ons hart, Dushanbe vonden we niets). Vanuit Dushanbe naar Qul’ai Chumb is het ongeveer 350 kilometer rijden. Wij vertrokken rond 10:30 uur ’s ochtends, gingen naar 2 supermarkten, hebben een lunchstop onderweg gemaakt en arriveerden via Kulob rond 18:45 in Qul’ai Chumb. De landschappen varieerden van droge heuvels tot hoge rotsen en van diepe valleien tot kolkende rivieren.

Onderweg maakten we nog een stop bij het viewpoint van ‘het Norak Reservoir’. Het meest bizarre aan deze dag was wel dat we continu naast Afghanistan reden. Enkel een rivier scheidde ons van oorlogsgebied. Hoewel het gemarkeerd staat als veilig gebied, heerst de Taliban gewoon aan de overzijde. We zagen overal witten vlaggen, geplaatst door de Taliban, dat direct al aangeeft wie er heerst. Bizar. Echt bizar.

Het was ongelofelijk mooi, maar tegelijkertijd huilde mijn hart, omdat ik het niet kan verkroppen dat de Afghanen iedere dag vrije mensen zien aan de overkant van de rivier. Op zulke momenten besef ik nóg meer dan ik altijd al doe, dat we onszelf maar wát gelukkig mogen prijzen dat ons wiegje bij onze geboorte in Nederland stond. Ik werd er stil van.

Na een fantastische eerste dag, arriveerden we in een ontzettend fijn guesthouse. Onze driver vertelde ons namelijk dat er een fijner guesthouse was net buiten Qul’ai Chumb, aan de river, dus daar bracht hij ons heen. Wat een TOPdag.

Pin deze highlight dag 1 in maps.me:

• Viewpoint van ‘het Norak Reservoir

Linkse foto: op het midden van de brug zie je een witte vlag. Rechtse foto: de afslag naar Afghanistan.

Dag 2: van Qul’ai Chumb naar Khorogh

Onze wekker stond om 03:50, omdat we om 04:00 uur moesten vertrekken. De Chinezen in dit gebied leggen een nieuwe weg aan en tussen bepaalde tijdstippen zijn delen van de weg gesloten, vanwege werk. Wij hoorden dat ze om 07:00 uur begonnen, dus moesten we ervoor zorgen dat we voor die tijd dat deel voorbij waren. Check dus altijd via een local hoe het zit met de ‘openingstijden’ van de weg. Hoewel het een regenachtige dag was, was het uiteraard genieten, want de uitzichten bleven zichtbaar en mooi. Hiken zat er vandaag helaas niet in, dus dat deden we op de terugweg, op dag 7.

Dag 3: van Khorogh naar Zong

Dag 3 was een parel. Het was zonnig en helder dus de Afghaanse/Tadzjiekse Wahkan vallei lag er mooier bij dan ooit. Uren naar buiten turen vanuit de jeep is fantastisch met zulke uitzichten. Onderweg zijn we gestopt bij verschillende highlights, waarvan mijn favoriet toch wel de hot spring was. Mannen en vrouwen gaan hier gescheiden én naakt in. We raakten aan de praat met een Tadzjiekse familie (vrouwen dus) en eindigden met hen, al keuvelend en kletsend, in de hot spring. Het was bloedheet, maar heerlijk.

Pin deze highlights van dag 3 in maps.me:

• Yamchun Fort (of  Zamr-i-Atash-Parast or Kafir-Qala): één van de oudste overblijfselen in de Wahkan vallei
• Bibi Fatima: een natuurlijke hot spring in de grotten
• Fortress Abrashim Qala

Dag 4: van Zong naar Alichur inclusief hike naar Hausibek’s viewpoint (4.800 meter)

Na een onstuimige nacht (en later bleek ook een onstuimige dag) vertrokken we rond 08:00 uur richting Alichur. Een route van 237 kilometer, met onderweg een fantastische hike met panorama uitzicht.

Het eerste deel van de dag ging goed. We hadden brood en eieren meegekregen van het guesthouse om onderweg op de top van de hike te eten en werden in de ochtend weer getrakteerd op ongelofelijk mooie uitzichten. Eenmaal aangekomen bij het startpunt voor de hike (tussen Karadara lake en Kargush lake) heb je twee keuzes: de steep trail of panorama ridge trail. Wij wisten toen nog niet dat de panorama ridge trail bestond haha, dus kozen voor de steep trail. De naam loog er niet om.

Hoewel het maar 500 meter klimmen was, was het behoorlijk heftig, aangezien we naar 4.800 meter klommen. Eenmaal boven aangekomen (de rest was al afgehaakt) hadden we behoorlijke hoofdpijn vanwege de hoogte, die niet meer wegging en zelfs erger werd. Het uitzicht was overigens fantastisch, want de Pamir Mountains strekten zich voor ons uit en we hadden letterlijk een 360 graden view.

De route in de auto naar Alichur was vrij heftig, vanwege ongelofelijk veel gaten in de weg, terwijl we inmiddels al de Pamir Highway hadden getrotseerd. Highway wil ik het dus niet echt noemen…

In Alichur mochten we gelukkig in een fantastische yurt slapen en hebben we de eerste paar uren in bed doorgebracht om te herstellen. Toen de hoofdpijn na paracetamol en hoogteziektemedicatie minder werd, werden we weer iets meer onszelf. Het diner nog maar ff overgeslagen en op tijd onder de dikke dekens van de yurt gedoken. Op naar dag 5.

Pin deze highlights van dag 4 in maps.me:

• Hausibek’s viewpoint –> Panorama ridge trail, vlakbij Karadara lake en Kargush lake)

Dag 5: van Alichur naar Karakul

Vandaag liep wat anders dan gepland. Aangezien gisteren onze auto al stuk was en dit vanochtend voor 09:00 uur niet gemaakt was, moesten wij (Rick en ik en het Duitse stel waar we mee reizen) bij een andere groep in de jeep. Alle backpacks on top, wij lekker krap in de jeep. De chauffeur van deze jeep sprak letterlijk geen woord Engels dus eigenlijk hadden we amper een idee wat ons plan was.

Hoewel alles deze dag in de soep liep, waren de uitzichten fantastisch mooi. Misschien wel het mooiste van de hele 8-daagse. We reden over een 4.600 meter hoge Abbatial Pass richting het Karakul meer en genoten van ontiegelijk mooie vergezichten. Het was genietent tot en met.

We sliepen in een guesthouse in Karakul, welke we niet per se aan zouden raden. Althans, het ‘dorp’ niet. Er zijn geen ‘restaurants’ en er is 1 winkeltje, waar ze niet eens brood of water verkopen. We hebben dus droge noedels gegeten, want in ons guesthouse waren de eigenaren hun kleding wassen in de rivier. Uiteindelijk kregen we gelukkig wat te eten.

Bij Karakul dorp vind je ook het Karakul lake, wat met haar diepblauwe kleur flink afsteekt tegen de besneeuwde bergtoppen. Wát een parel en wát een rust.

Wil je hiken bij het Karakul lake en heb je de tijd om voor het donker terug te zijn? Maak dan je route naar South Aral en krijg een fantastisch uitzicht over het meer. Arriveer je pas later in Karakul? Dan is een simpele wandeling langs het meer ook geen enkele straf.

Pin deze highlights van dag 5 in maps.me:

• Abbatial pass
• Karakul lake

Dag 6: Van Karakol naar Khorog

Over precies dezelfde 4.600 meter Abbatial Pass reden we weer terug richting Alichur en uiteindelijk naar lake Bulukul. Ook weer fantastisch mooi. Onderweg een wandeling maken in die buurt? Je hebt 2 hike opties: direct naar het meer via de ‘weg’ (2 km heen en 2 km terug vanaf het dorp) of via de weg omhoog naar de top (6 km heen en 6 km terug).

Pin deze highlight van dag 6 in maps.me:

• Lake Bulukul

Dag 7: van Khorog naar Qul’ai Chump

Nieuwe poging voor de hike vandaag, die we eigenlijk op dag 2 wilden doen. Hoewel de hike niet 100% op de route lag en we een kleine detour namen, was dat het he-le-maal waard. We reden naar de Jizev brigde via de Bartang rivier (fantastische vallei!) waar de hike startte. Moeilijk? Zeker niet. Fantastisch mooi?  100%. Dus als je de Pamir Highway vanuit Tadzjikistan doet, sla deze hike dan écht op. Het is ongeveer 6.4 km heen en 6.4 km terug. Onmogelijk om te verdwalen, want er is maar 1 pad.

Dat was het positieve van vandaag. Daarna moesten we nog 6 uur naar Qul’ai Chump rijden, over de slechtste weg ooit. Tel daar nog ongeveer 3 verkeersinfarcten in de bergen bij op, ongelofelijke gaten in de weg, een afgrond van tientallen meters diep aan de rivier, terwijl we in het pikkedonker reden en ontelbaar veel stofwolken door moesten, waardoor we niets zagen en dan heb je ongeveer een beeld hoe de terugrit verliep. Om 23.00 uur kwamen we redelijk uitgeput in ons guesthouse aan. Linea recta naar bed.

Pin deze highlights van dag 7 in maps.me:

• Jizev bridge
• Jizevdara (het meer waar je na de hike eindigt)

Dag 8: van Qul’ai Chump naar Dushanbe

Ik kan er kort over zijn: in één rechte weg terug. Hoewel ik er een klein beetje tegenop zag, omdat het toch zo’n typische laatste dag was, was het tóch weer iedere minuut genieten. De uitzichten zijn simpelweg niet normaal mooi.

Samenvatting van de Pamir Highway in Tadzjikistan

Reisroute Pamir Mountains & Pamir Highway vanuit Tadzjikistan:

Dushanbe – Qul’ai Chumb – Khorogh – Zong – Alichur – Karakul – Khorogh – Qul’ai Chump – Dushanbe

Tips voor guesthouses en lunchspots tijdens de Pamir Highway tour

Guesthouses:

Dag 1 en dag 7: Guesthouse Zing, net buiten Qul’ai Chump

Dag 2 en dag 6: Guesthouse van de broer van onze chauffeur

Dag 3: Guesthouse Nidokhon (ook een supermarkt) in Zong

Dag 4: Guesthouse vlakbij Marco Polo hostel, maar dan in een yurt, in Alichur

Dag 5: Guesthouse Erkin, het eerste guesthouse dat je in Karakol aantreft

Hiken tijdens de Pamir Mountains tour

• Hike naar Panorama ridge
• Wandeling bij Karakul
• Jizev bridge hike

Liever georganiseerd op pad?

Is alles zelf organiseren in Tadzjikistan voor jou te veel gedoe? Snap ik. Het is geen Europa en het reizen gaat er nét wat anders aan toe dan op ons eigen continent of in Zuid-Amerika bijvoorbeeld. Gelukkig zijn er ook genoeg opties om je reis vooraf te boeken.

• Bekijk hier de gevarieerde reizen van Koning Aap
• Boek hier een 8-daagse via GetYourGuide
• Reis over de gehele Zijderoute met Djoser